สะเก็ดแผลโรคแคงเกอร์​ที่หลุดหายไป ในส้ม-มะนาว-ส้มโอ

ภาพ:ผลมะนาวที่เป็นโรคแคงเกอร์ เชื้อสาเหตุ: แบคทีเรีย Xanthomonas axonopodis pv.citri

    คำตอบคือ​ ถ้านานๆ​ พ่นสัก​ครั้ง-สองครั้ง​ คงไม่มีประเด็นอะไร​ แต่โดยทั่วไปมักใช้กันเป็นนิด​-เป็นกิจวัตร​ ไม่พ่นคอปเปอร์นอนไม่หลับ เหตุที่ไม่แนะนำพ่นบ่อยๆ​ และไม่แนะนำพ่นร่วมกับยาอื่นๆ​ เพราะ

    1. คุณสมบัติ​ความเป็นด่าง​ สารประกอบคอปเปอร์มีฤทธิ์​ให้ด่างแก่น้ำ​ หรือตัวทำละลายสูง​ ปกติสารประกอบคอปเปอร์ที่ความเข้มขั้น​ 1% เมื่อละลายน้ำ​ หรืออัตรา​ 10 กรัมต่อน้ำ​ 1 ลิตร​ จะแตกตัวให้ค่า​ pH มากว่า 7​ ขึ้นไป ยาตัวอื่นอาจเสียคุณสมบัติกำจัดโรคหรือแมลงไป

    2. สารประกอบคอปเปอร์​ มีคุณสมบัติฟอกขาว​ หรือกัดผิว​ การพ่นประจำจะทำให้นวลใบ​ (ไขเคลือบผิวใบ)​ บางลง​ และถูกทำลาย​ ทำให้เกิดโรคอื่นๆ​ ตามมาได้ง่าย​ เช่น​ โรคสะแคป​ โรคเมลาโนส และโรคดาวกระจายบนผลส้ม-มะนาว (ความรู้ที่ขาดหายไปตามกาลสมัย)​ ที่สังเกตุได้ง่ายคือ​ ใบหรือผลมักมีสีซีดจางลง​ แลดูไม่มันวาว

    3. สารประกอบคอปเปอร์​ เป็นสารที่มีการใช้มาอย่างยาวนานหลายร้อยปี​ และมีพัฒนาการสารมาอย่างต่อเนื่อง​ ถ้าจำไม่ผิดเริ่มจากสารประกอบคอปเปอร์ที่มีส่วนผสมของสารปรอท​ ต่อมาจึงพัฒนานำสารปรอทออกไป​ จนมาเป็น​ บอร์โดมิกเจอร์​ > คอปเปอร์​ซัลเฟต​ > คิวปรัสออกไซด์​ > คอปเปอร์ไฮดรอกไซด์​ และคอปเปอร์​ออกซี่คลอไรด์​ คล้ายกับสารประกอบฟอสโฟนิก​ ที่สุดท้ายพัฒนามาเป็น​ ฟอสอิทิลอะลูมิเนียม​ (โดยการทำปฏิกิริยา​ระหว่าง​ กรดฟอสโฟนิก​ กับ​ อะลูมิเนียม)​ การพัฒนา​สารคอปเปอร์​และฟอสโฟนิก​ เพื่อลดความเป็นพิษ​ (หรือมักเรียกทั่วไปว่า​ ยาร้อน)​ แต่กระนั้นก็ยังเป็นพิษอยู่บ้าง​ ในเอกสารกล่าวว่านักบวชชาวคริสต์​ในประเทศฝรั่งเศส​ไม่พอใจกับใบองุ่นที่กระด้าง​ แห้งกร้านเพราะพ่นคอปเปอร์​ แม้จะใช้รักษาโรคราน้ำค้างในองุ่นได้

ภาพ: ใบส้มโอที่เป็นโรคแคงเกอร์ เชื้อสาเหตุ: แบคทีเรีย Xanthomonas axonopodis pv.citri